Wetsvoorstel tot uitbreiding van de Wet Bibob i.v.m. versterking aanpak ondermijnende criminaliteit

Minister Grapperhaus (van Justitie en Veiligheid) en minister Dekker (voor Rechtsbescherming) willen de Wet Bibob (bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur) uitbreiden.

De uitbreiding van de Wet Bibob is onderdeel van de inzet tegen ondermijnende, georganiseerde criminaliteit. Betere benutting van informatie versterkt de integrale aanpak van ondermijnende criminaliteit. Het wetsvoorstel gaat voor advies naar verschillende instanties, zoals de VNG, de Regioburgemeesters en de Kring van Commissarissen van de Koning.

Nieuw is dat overheden justitiële gegevens kunnen opvragen bij hun onderzoek naar de zakelijke omgeving van een bedrijf of persoon. Dat gaat over degene die – bijvoorbeeld – de aanvrager van een vergunning veel geld leent. Maar het kan ook een beheerder, bestuurder of aandeelhouder zijn, die vermeld staat op de aanvraag van een subsidie. Nu mogen overheden alleen justitiële gegevens gebruiken over de aanvrager zelf en niet van zijn zakelijke relaties.

Deze verruiming betekent meer armslag en een sterkere informatiepositie. Dat helpt bij het oordeel over de aanvraag. Er kan namelijk sprake zijn van een zogeheten stroman-constructie, of een poging van een financier om crimineel geld wit te wassen. Het is belangrijk om dat tijdig te onderkennen. Mocht er een ernstig gevaar zijn dat de overheid ongewild criminaliteit faciliteert, dan kan zij op grond van de Wet Bibob de aanvraag voor een subsidie of vergunning weigeren. Een al verleende beschikking kan worden ingetrokken.

Ook wordt Bibob-onderzoek straks mogelijk bij alle overheidsopdrachten. Nu is dit nog beperkt tot de sectoren bouw, ICT en milieu. Reden hiervoor was dat vooral deze sectoren kwetsbaar waren voor criminaliteit vanwege overheidsopdrachten met een aanzienlijke maatschappelijke of economische waarde. Echter, deze risico’s beperken zich niet langer tot enkele sectoren. De behoefte om misbruik van overheidsopdrachten te voorkomen, bestaat bijvoorbeeld ook bij het personenvervoer en de zorg. De maatregel zorgt ervoor dat overheden vaker gegadigden voor een overheidsopdracht en hun zakelijke omgeving kunnen screenen, voordat de opdracht daadwerkelijk wordt vergund. Verder wordt Bibob-onderzoek – net als bij vastgoedtransacties – in sommige gevallen mogelijk bij de overdracht van erfpacht.

Klik hier voor het wetsvoorstel.

Klik hier voor de memorie van toelichting.