Gemeenten mogen niet langer bedrijven en personen zelf laten betalen voor het uit te voeren Bibob-onderzoek. Het gerechtshof in Den Bosch heeft deze uitspraak gedaan op 28 mei 2015 (zie: ECLI:NL:GHSHE:2015:1854).
Tijdens de behandeling van deze zaak kwam aan de orde het feit dat van belanghebbende voor de aanvraag van een horecavergunning leges voor een BIBOB-onderzoek zijn geheven. Heffing van leges vond plaats op grond van de gemeentelijke legesverordening, waarin is bepaald dat leges worden geheven ter zake van het genot van door het gemeentebestuur verstrekte diensten.
Voor de uitleg van begrippen als legesheffing en dienstverlening moet worden geput uit de ontstaansgeschiedenis van artikel 229 van de Gemeentewet en het Hof slaat geen acht op de door de wetgever in de toelichting bij latere wetgeving, in casu de Wet BIBOB, gegeven inkleuring van deze begrippen. Belanghebbende bestrijdt de legesheffing ter zake van het BIBOB-onderzoek omdat daaraan geen dienstverlening door het gemeentebestuur ten grondslag ligt.
Het Hof oordeelt aan de hand van de parlementaire geschiedenis van de Wet BIBOB en de gemeentelijke BIBOB-beleidslijn dat een BIBOB-onderzoek wordt uitgevoerd met het oog op de publieke taakuitoefening van de gemeente met betrekking tot, onder meer, de leefbaarheid en de veiligheid in de stad, de handhaving van de rechtsorde en de bestuurlijke slagkracht, en dat onderzoek houdt niet rechtstreeks en in overheersende mate verband met dienstverlening ten behoeve van een individualiseerbaar belang.
Dat voor het uitvoeren van een BIBOB-onderzoek wordt aangesloten bij de behandeling van een vergunningaanvraag maakt niet dat sprake is van een individualiseerbaar belang. Derhalve is heffing van leges ter zake van een BIBOB-onderzoek niet mogelijk.
Hieraan voegt het Hof nog toe, dat in de onderhavige Tarieventabel geen omschrijving van een dienst is opgenomen, maar een beschrijving van werkzaamheden die de gemeente op grond van de gemeentelijke BIBOB-beleidslijn uitvoert en dat evenmin is voldaan aan het vereiste van de kenbaarheid van de verschuldigde leges aan de hand van de legesverordening en die Tarieventabel vóór het in behandeling nemen van de vergunningaanvraag.
